Jaka prędkość wentylatora procesora? Jak sprawdzić i sterować?
Spis treści:
Intensywna praca na komputerze powoduje gromadzenie się sporej ilości energii cieplnej w obudowie. Wysoka temperatura wpływa niekorzystnie na podzespoły – począwszy od procesora, a skończywszy na dysku twardym. Aby zapobiec ich przegrzewaniu i awariom, warto zadbać o efektywny system chłodzenia. Ten składa się najczęściej z elementów pasywnych (radiatorów) oraz aktywnych (wiatraków). Wentylatory komputerowe oferowane są w rozmaitych wariantach, różniących się nie tylko budową, wielkością, poziomem generowanego hałasu czy prędkością obrotową, ale także funkcjonalnością. Za ostatni z wymienionych elementów odpowiada typ wiatraka, wynikający z zastosowanej w nim wtyczki zasilającej. Wentylatory 4-pinowe pozwalają monitorować prędkość obrotową, a także sterować nią z poziomu BIOS-u lub dedykowanego programu. Jak zmniejszyć prędkość wentylatora? Jak ustawić ją w aplikacji? Podpowiadamy w dzisiejszym poradniku.
Polecane chłodzenie CPU
Czym jest prędkość obrotowa wentylatora?
Wpływ na jakość wentylatora mają jego parametry. Jednym z najważniejszych jest prędkość obrotowa, podawana przez producentów jako wartość minimalna i maksymalna. O czym informuje prędkość obrotowa wentylatora? To parametr określający, z jaką minimalną lub maksymalną prędkością mogą obracać się łopatki wiatraka. Prędkość obrotowa podawana jest w metrach sześciennych na minutę. Im jej większa wartość, tym głośniej pracuje wentylator.
Wśród wielu użytkowników panuje błędne przekonanie, że to właśnie prędkość obrotowa wentylatora jest najważniejszym elementem, odpowiadającym za jego wydajność. W rzeczywistości podczas zakupu wiatraka należy wziąć pod uwagę także współczynnik przepływu powietrza. Większe wentylatory np. modele o średnicach 140 czy 200 mm poruszają się wolniej od wiatraków 80 mm, jednak ze względu na duże łopatki zapewniają większy przepływ powietrza.
Sterowanie prędkością obrotową w wentylatorach 3-pinowych i 4-pinowych
Wentylatory pracujące ze stałą prędkością obrotową, ustawioną na wartość maksymalną o wiele szybciej się zużywają. Producenci wychodząc naprzeciw użytkownikom i potrzebom rynku, coraz częściej oferują wentylatory 4-pinowe, pozwalające na swobodne monitorowanie i zarządzanie prędkością wentylatora CPU, karty graficznej czy innych wiatraków podłączonych do płyty głównej.
Sposób regulacji prędkości obrotowej uzależniony jest od typu wiatraka. Starsze modele 2-pinowe i 3-pinowe również pozwalają na sterowanie prędkością obracania łopatek, jednak odbywa się to metodą liniową (napięciową), polegająca na zmianie poziomu napięcia zasilającego wiatrak. Obniżenie napięcia powoduje zmniejszenie prędkości obrotowej i analogicznie – jego podwyższenie przyspiesza obracanie się łopatek. Zakres regulacji odbywa się tutaj na poziomie 50-100% wartości maksymalnej prędkości obrotowej. Dzieje się tak ze względu na to, iż napięcie rozruchowe wentylatorów jest większe niż połowa ich napięcia znamionowego. Regulacja napięciowa realizowana jest manualnie poprzez specjalne oprogramowanie.
Z poziomu systemu prędkość wentylatora laptopa czy komputera stacjonarnego można regulować w wiatrakach 4-pinowych. Akcesoria te wyposażone są w dodatkowy przewód sterowania PWM, a prędkość obrotowa wiatraka dostosowywana jest do temperatury podzespołów. Istnieje również możliwość własnej konfiguracji i sterowania prędkością obracania się łopatek.
Jak sprawdzić prędkość wentylatora w laptopie?
Monitorowanie prędkości obrotowej wiatraków możliwe jest zarówno w wentylatorach 3-pinowych, jak i 4-pinowych. Dzięki funkcji odczytu aktualnej prędkości obracania się łopatek można na bieżąco kontrolować stan wiatraków i reagować na wszystkie niepokojące objawy. Jak sprawdzić prędkość wentylatora karty graficznej, CPU i innych wiatraków zainstalowanych na płycie głównej? Bardzo prosto! Na internecie dostępnych jest wiele bezpłatnych aplikacji do testowania i diagnostyki sprzętu komputerowego. Programy te pozwalają monitorować temperaturę procesora, płyty głównej czy dysku twardego, a także dostosowywać prędkość obrotową wiatraków do aktualnych potrzeb.
Jak ustawić prędkość wentylatora w BIOS-ie?
Prędkość obrotową wentylatorów 4-pinowych można monitorować i ustawiać nie tylko w aplikacjach (z poziomu systemu operacyjnego), ale również w BIOS-ie. Użytkownik może dostosować parametry prędkości obrotowej i np. wyeliminować hałas wentylatora w procesorze czy karcie graficznej, zwiększając tym samym komfort pracy przy urządzeniu. Aby swobodnie regulować obroty wiatraków, należy w BIOS-ie włączyć odpowiednią funkcję. Zazwyczaj znajduje się ona w zakładkach Hardware Monitor lub Health Status i ma nazwę CPU Fan, Q-Fan Controller, CPU Smart Fan lub podobną. Włączenie funkcji odbywa się poprzez ustawienie wartości na Enabled.
Jak kupić dobry wentylator do komputera?
Żywotność, a także skuteczność wentylatorów komputerów uzależniona jest od ich parametrów, a także jakości wykonania. Jak kupić dobry wentylator do laptopa lub komputera stacjonarnego? Przede wszystkim podczas zakupu należy zwrócić uwagę na takie kwestie jak:
- rozmiar wentylatora – średnica wiatraka musi odpowiadać rozstawowi otworów montażowych w obudowie, a w przypadku wentylatorów CPU typowi gniazda procesora oraz wielkości radiatora. Wiatraki mocowane na obudowie można zamontować również z wykorzystaniem przejściówek, które pozwalają użyć wentylatorów większych niż rozstaw otworów montażowych na obudowie;
- poziom hałasu – informuje o generowanym przez wentylator hałasie. Wartość ta podawana jest w decybelach (dB). Im większy poziom hałasu emitowany przez wiatrak podczas pracy, tym mniej komfortowe użytkowanie komputera;
- rodzaj łożyska – wentylatory komputerowe wyposażone mogą być w łożyska kulkowe lub ślizgowe. Te pierwsze charakteryzują się większą trwałością, są jednak dość głośne. Wentylatory z łożyskami ślizgowymi są cichsze, ale mają krótszą żywotność;
- budowa i liczba łopatek – im więcej łopatek posiada wentylator, tym lepiej. Zazwyczaj modele wyposażone w ich mniejszą ilość potrzebują wyższych obrotów, aby zagwarantować optymalny przepływ powietrza. Znaczenie ma również kształt łopatek – zaleca się, aby były zakrzywione i zarazem nachylone pod kątem. Dzięki temu są wydajniejsze i powodują mniejszy hałas podczas pracy;
- przepływ powietrza – oznacza ilość powietrza, jaką są w stanie przepchnąć łopatki wentylatora przy określonej prędkości obrotowej. Im większy przepływ powietrza, tym efektywniejsze chłodzenie;
- producent – wentylator Corsair czy wentylator Be Quiet? Wybierając wiatrak do komputera, warto zapoznać się z ofertami znanych i cenionych marek. Opinie zadowolonych klientów to najlepsza rekomendacja i gwarancja wysokiej jakości oferowanego rozwiązania.
Znajdziesz w Morele
Chłodzenie wodne - Pasty termoprzewodzące - Wentylatory 140 mm - Wentylatory 120 mm - Wentylatory RGB
Komentarze (1)