Wentylator komputerowy 3-pin – czy warto? Jak podłączyć?
Spis treści:
System chłodzenia komputera odpowiada za zapewnienie niskich i bezpiecznych temperatur podzespołów komputerowych. Procesor, dysk twardy, karta graficzna czy karta sieciowa podczas pracy generują ciepło, przyczyniając się do zwiększenia temperatury wewnątrz obudowy. Przegrzewające się podzespoły, mogą – w najlepszym razie, prowadzić do resetowania się urządzenia, w najgorszym – ulegną uszkodzeniu. Głównym zadaniem systemu chłodzenia składającego się zazwyczaj z elementów aktywnych – wentylatorów oraz pasywnych – radiatorów, jest utrzymanie odpowiedniej temperatury. Wentylatory dzięki łopatkom tłoczą powietrze, chłodząc procesor czy kartę graficzną. Wybór odpowiedniego wiatraka nie jest prosty, bo akcesoria te oferowane są w wielu wariantach. Różnice dotyczą choćby ich budowy czy rodzaju wtyczki. W zależności, czy wentylator podłącza się do gniazda 2-pin, 3-pin czy 4-pin, jest on mniej lub bardziej funkcjonalny. Jak wybrać wentylator 3-pinowy? Czym różni się od wiatraka 4-pin?
Polecane wentylatory komputerowe
Co wybrać - wentylator 3-pin czy 4-pin?
Wybierając wentylator do komputera, należy wziąć pod uwagę jego wielkość, generowany poziom hałasu, prędkość obrotową, przepływ powietrza, rodzaj łożyska, a także typ wtyczki zasilającej. Ostatni z wymienionych parametrów ma wpływ na funkcjonalność danego wiatraka. Wtyczki 2-pinowe – obecnie dość rzadko stosowane, zapewniają podstawowe możliwości. Wentylator 2-pinowy pracuje najczęściej ze stałą prędkością, a jego kontrolowanie możliwe jest jedynie manualnie, za pomocą specjalnego oprogramowania. Bez wątpienia jest to model, który w aspekcie zarządzania wymaga zaawansowanej wiedzy.
Większość oferowanych przez producentów wentylatorów do obudowy to konstrukcje 3-pinowe oraz 4-pinowe. Jakie są między nimi różnice i który wiatrak ma większe możliwości? Poniżej prezentujemy zestawie najważniejszych cech obu rozwiązań.
Wentylator 3-pin
- Wyposażony w trzy przewody: czerwony zasilający, czarny oraz żółty (hallotron),
- sygnał z hallotronu przekazuje aktualność prędkość obrotową wentylatora,
- pozwala monitorować pracę wiatraka, dzięki czemu w łatwy sposób można zauważyć nieprawidłowości w działaniu systemu chłodzącego i szybko na nie zareagować,
- sterowanie odbywa się tutaj poprzez zmianę napięcia, a zakres regulacji prędkości wynosi zazwyczaj 50-100% maksymalnej prędkości obrotowej,
- najtańsze wiatraki 3-pinowe można kupić już za kilkanaście złotych.
Wentylator 4-pin
- Wyposażony w cztery przewody: czerwony zasilający, czarny, żółty (hallotron) oraz niebieski (przewód sterowania PWM),
- ma te same możliwości co wentylator 3-pin – pozwala monitorować pracę wiatraka i wykryć nieprawidłowości w jego działaniu,
- dodatkowo posiada również możliwość sterowania prędkością obrotową sygnałem PWM,
- wentylator 4-pinowy może pracować w zakresie 30-100% maksymalnej prędkości obrotowej (w niektórych przypadkach nawet 10%),
- są zdecydowanie droższe niż konstrukcje 3-pinowe.
Regulacja obrotów w wentylatorze 3-pinowym
Jak zostało wspomniane wcześniej, wentylatory 3-pinowe umożliwiają monitorowanie prędkości obrotowej, dzięki czemu użytkownik może na bieżąco kontrolować ich pracę. Wszelkie nieprawidłowości – mniejszą prędkość obrotową czy całkowite zaprzestanie działania łatwo wykryć, a to z kolei pozwala szybko zareagować i wymienić uszkodzony wiatrak na nowy.
Jedną z podstawowych funkcjonalności wentylatorów jest możliwość sterowania prędkością obrotową. W przypadku wiatraków 2-pinowych oraz 3-pinowych stosuje się tzw. metodę liniową (napięciową). Regulacja prędkości obrotowej pozwala dostosować system chłodzenia do potrzeb, a w przypadku metody liniowej odbywa się poprzez zmianę napięcia zasilania. Zakres regulacji prędkości jest ograniczony do 50-100% prędkości maksymalnej. Dzieje się tak, gdyż wiatraki uruchamiają się dopiero przy napięciu wyższym niż połowa napięcia nominalnego. Do wprawienia łopatek w ruch w przypadku wentylatorów zasilanych 12 V potrzebne będzie więc napięcie 7 V.
Jak podłączyć wentylator 3-pin do zasilacza?
Wentylatory komputerowe można podłączyć na kilka sposobów. Dwa najpopularniejsze to oczywiście metoda z wykorzystaniem płyty głównej i odpowiednich gniazd oraz podłączenie wiatraka bezpośrednio do zasilacza. Montując wiatraki w obudowie, należy ustalić, który z nich będzie odpowiadał za zasysanie powietrza do wnętrza obudowy, a który za jego wydalanie na zewnątrz. Zazwyczaj (w standardowych obudowach ATX) za wtłoczenie powietrza odpowiada wiatrak mocowany na panelu przednim, z kolei ciepły strumień usuwany jest na zewnątrz poprzez wentylator zamontowany na panelu tylnym.
Jaki wentylator 3-pinowy kupić?
Jakimi parametrami kierować się podczas zakupu wentylatora 3-pinowego? Warto wziąć pod uwagę takie elementy jak:
- Rozmiar wiatraka. Średnica wentylatora musi odpowiadać rozstawowi otworów montażowych na obudowie. Można również zdecydować się na użycie przejściówek, które pozwalają zamontować większe wiatraki, niż umożliwiałby to rozstaw. Najczęściej wybieranymi modelami wentylatorów 3-pin są wiatraki o wielkości 92, 120, 140 oraz 200 mm. Im większy wentylator, tym mniejsze prędkości obrotowe (i zarazem mniejszy hałas).
- Poziom generowanego hałasu. Podawany jest zazwyczaj jako wielkość minimalna oraz maksymalna i wyrażany w decybelach (dB). Jak nietrudno się domyślić, im mniejszy generowany hałas, tym cichsze i bardziej komfortowe urządzenie.
- Prędkość obrotowa (maksymalna i minimalna). To prędkość, z jaką mogą obracać się łopatki wentylatora. Wartość ta podawana jest w obrotach na minutę. Jak zostało wspomniane wyżej, większe wiatraki mają mniejsze prędkości obrotowe, są też cichsze, a dodatkowo (dzięki dużym łopatkom) zapewniają większy przepływ powietrza i lepsze chłodzenie.
- Przepływ powietrza. Oznacza maksymalny przepływ, jaki mogą wytworzyć łopatki wiatraka przy określonej prędkości obrotowej. Im większy przepływ powietrza, tym wydajniejszy system chłodzenia.
- Rodzaj łożyska. W przypadku wentylatorów 3-pinowych mogą być to łożyska kulkowe lub ślizgowe. Oba wymienione rodzaje mają swoje zalety – wiatraki z łożyskami ślizgowymi generują mniejszy hałas, z kolei wentylatory wyposażone w łożyska kulkowe wyróżnia większa trwałość.
- Producent. Kupując wentylator 3-pin do komputera, najlepiej postawić na produkt z oferty jednego z cenionych producentów. Sprawdzone marki, cieszące się pozytywnymi opiniami zadowolonych klientów to najlepsza rekomendacja dla sprzętu komputerowego. Wentylator Corsair czy wentylator SilentiumPC mogą pochwalić się wyśmienitymi wynikami testów oraz korzystnymi opiniami ekspertów. Wybierając sprawdzone modele wiatraków, można mieć pewność, iż akcesoria te będą służyły niezawodnie przez wiele lat.
Znajdziesz w Morele
Chłodzenie wodne - Chłodzenie procesora - Dyski HDD - Wentylatory 120 mm - Wentylatory RGB
Komentarze (2)
Ogarniasz tak szalony pomysł?
Tak więc chcielibyśmy się dowiedzieć jak podłączyć wentylator co obiecuje nam tytuł tego artykułu, ale treść nam tego nie daje.