Jak usunąć wirusa z telefonu? Czy przywrócenie ustawień fabrycznych usuwa wirusy?
Spis treści:
Temat wirusów w telefonach należał do najczęściej poruszanych w polskich mediach na przełomie 2021 i 2022 roku. Stało się tak za sprawą słynnego oprogramowania Pegasus, pozwalającego na przejęcie kontroli nad smartfonem i podsłuchiwanie użytkownika. Choć twórcy oprogramowania telefonów robią co mogą, żeby jak najlepiej zabezpieczyć produkowane przez nich urządzenia, hakerzy wciąż wydają się być o krok do przodu.
Polecane antywirusy na telefon
Jak to się dzieje, że udaje się złamać tak zaawansowane zabezpieczenia, jak te, w które wyposażone są nasze smartfony? W absolutnej większości przypadków celem ataku staje się najsłabsze ogniwo w łańcuchu bezpieczeństwa, czyli właśnie użytkownik. Dla poznania tego, w jaki sposób wirusy infekują smartfony to bardzo istotne.
Współczesne smartfony opuszczają fabryki z domyślnie włączonymi zabezpieczeniami, skutecznie uniemożliwiającymi instalację oprogramowania ze źródła innego niż oficjalny sklep z aplikacjami. W teorii, zarówno w sklepie Apple AppStore jak i Google Play nie powinny znaleźć się żadne szkodliwe aplikacje, dlatego użytkowanie takich smartfonów powinno być w pełni bezpieczne. Niestety, nie zawsze tak jest, zwłaszcza w przypadku smartfonów z systemem Android. Wciąż zdarza się, że przez zabezpieczenia sklepu przedrze się jakaś aplikacja, która może wyrządzić szkodę naszym danym.
Wróćmy jednak na chwilę do roli użytkownika w ochronie przed zainfekowaniem wirusami. W zdecydowanej większości to sam użytkownik instaluje szkodliwe oprogramowanie na swoim smartfonie. Na ogół robi to nieświadomie, klikając w link umieszczony w wiadomości SMS, e–mail czy na podstawionej stronie internetowej. Popularność ataków phishingowych niestety wcale nie maleje, dlatego trzeba mieć się na baczności w każdym przypadku, kiedy tylko otrzymamy niespodziewaną korespondencję. Ta sama zasada dotyczy postępowania na platformach aukcyjnych i serwisach z ogłoszeniami – nigdy nie należy klikać w linki przesłane przez osobę, która rzekomo chce coś od nas kupić i w tym celu oczekuje podania danych osobowych.
Co jednak w sytuacji, gdy nie byliśmy wystarczająco ostrożni i nasz telefon został zainfekowany? Poniżej kilka wskazówek, jak poradzić sobie z takim telefonem i po czym poznać, że coś jest nie tak. Odpowiemy również na bardzo istotne pytanie – czy przywrócenie ustawień fabrycznych usuwa wirusy?
Jak wyczyścić telefon z wirusa?
Niestety żaden telefon nie posiada domyślnej opcji: usuń wirusy w telefonie Android. Właśnie dlatego najbezpieczniejszym rozwiązaniem problemu jest użycie funkcji oferowanych przez niemal każdy program antywirusowy. Zadziała to w większości przypadków kiedy zainfekowanym systemem jest Android. Dopiero kiedy okaże się, że nie działa prawidłowo lub wirus uniemożliwia skorzystanie z aplikacji, powinieneś podjąć dalsze kroki.
Kolejną bezpieczną opcją jest oddanie telefonu do autoryzowanego serwisu producenta. Istnieje jednak możliwość że to będzie się wiązać z utratą danych. Na szczęście, nie będziesz musiał dłużej martwić się złośliwym oprogramowaniem. Jednak gdy z jakiegoś powodu nie możesz oddać telefonu do naprawy, możesz spróbować usunąć podejrzane pliki oraz aplikacje ręcznie. W tym przypadku usuwanie wirusów z telefonu komórkowego polega na wejściu w Ustawienia i usunięciu niebezpiecznej aplikacji używając domyślnego narzędzia. Nie jest to rozwiązanie uniwersalne i działa, tylko jeśli infekcja nie rozniosła się po innych fragmentach pamięci smartfona.
Najskuteczniejszy sposób to przywrócenie telefonu do ustawień fabrycznych, ale niestety wtedy utracisz wszystkie dane. Alternatywną metodą jest przywrócenie kopii zapasowej pamięci telefonu. Bywa nieco mniej skuteczne, ale w ten sposób nie utracisz wszystkich przechowywanych danych.
Jeśli stan telefonu uniemożliwia Ci przywrócenie smartfona do ustawień fabrycznych w domyślny sposób, to możesz wywołać ten proces, działając według poniższej instrukcji:
- Znajdź w Google kombinację klawiszy, która uruchomi Twojego smartfona w trybie konsoli przywracania. Aby je znaleźć wystarczy wpisać w google nazwę Twojego telefonu z dopiskiem recovery.
- Gdy użyjesz tych przycisków pokaże Ci się Menu. Znajdź tam i użyj funkcji Wipe data / Factory reset.
- Potwierdź wybór
- Smartfon skasuje wszystkie dane i już będziesz mógł go włączyć bez żadnego problemu używając Reboot now.
Powyższe działa jednak wyłącznie w przypadku systemu Android.
Rodzaje złośliwego oprogramowania w smartfonach
Wirusy to rodzaj oprogramowania stworzonego po to, aby utrudnić lub całkowicie uniemożliwić Ci z korzystanie ze smartfona. Na przykład trojan na telefonie bez odpowiednio szybkiej reakcji może usunąć wszystkie dane. Dlatego, gdy zorientujesz się, że coś jest nie tak, powinieneś natychmiast podjąć kroki, by nie doznać żadnych strat.
Infekcja najczęściej polega na tym, że w aplikacji ukryty jest zainfekowany plik, który po instalacji rozrasta się i blokuje Ci dostęp do niektórych funkcji telefonu. Poradzisz sobie z tym stosunkowo łatwo, ponieważ telefony są mniej podatne na tego rodzaju ataki niż komputery. Dzieje się tak, ponieważ aplikacje działają tylko w wyznaczonych do tego fragmentach pamięci. Instalując program z Google Play czy z App Store na pewno zwróciłeś uwagę na pokazującą się przy tym listę uprawnień. Ogranicza ona możliwości jego działania tylko do zapisanych na liście funkcji telefonu i dlatego lepiej unikać tych, wymagających niezwiązanych z nimi uprawnień.
Złośliwe oprogramowanie dzielimy na kilka kategorii zależnych od rodzaju ich działania. Wśród nich można znaleźć takie jak:
- robaki – są to niewielkie wirusy, które po przedostaniu się na telefon, samoczynnie się powielają. Im więcej ich jest, tym więcej zajmują pamięci na telefonie, co potrafi czasem znacząco spowolnić jego działanie. Najłatwiej ich unikać, nie odbierając wiadomości z podejrzanych źródeł, ponieważ najczęściej znajdują się w ich załącznikach. Telefon zainfekowany wirusem z pewnością będzie Cię irytował, ale nie stanowi poważnego zagrożenia. Odwirusowywanie telefonu w tym przypadku polega na podstawowym skanowaniu antywirusem, który następnie automatycznie oczyści z nich telefon;
- ransomware – to rodzaj, którego działanie ma na celu wyłudzenie od Ciebie pieniędzy. Korzystając ze swoich uprawnień może zablokować Ci dostęp do części Twoich danych. Wtedy twórcy wirusa zaproponuje Ci odblokowanie ich w zamian za pieniądze. Jednak nie rób tego nigdy, ponieważ ransomware jest łatwe do usunięcia. W większości przypadków wystarczy przywrócić kopię zapasową;
- oprogramowanie szpiegujące – rodzaj wirusa trudny do wykrycia. Może dostać się na Twój telefon, udając legalnie działającą aplikację. Często taki program spełnia zarówno funkcje, dla których go pobrałeś, jak i wyciąga wszystkie dane z Twojego smartfona. Do jego twórcy trafiają wszystkie należące do Ciebie hasła, wiadomości oraz nazwy użytkownika, a także odwiedzane strony internetowe;
- koń trojański/trojan – wirus trafia na Twój telefon wraz z aplikacjami z niepewnych źródeł. Trojan na telefonie może odciąć dostęp do poszczególnych funkcji systemu, a nawet zablokować cały zawirusowany telefon. Dlatego najlepiej pobierać programy, tylko z oficjalnych sklepów Google Play oraz App Store.
Po czym poznać, że nasz telefon ma wirusa?
Niezależnie od tego, czy odebrałeś wiadomość z nieznanego źródła, czy też zainstalowałeś aplikację z internetu, zwróć uwagę na poniższe aktywności, ponieważ istnieje prawdopodobieństwo, że masz zainfekowany telefon:
- w przeglądarce, na pulpicie lub we wcześniej czystych aplikacjach pojawia się teraz dużo reklam;
- w Twoich kontaktach jest wiele numerów, których nie dodałeś sam (uważaj na nie, ponieważ zadzwonienie nawet na jeden z nich wiąże się z dużymi kosztami);
- telefon działa znacznie wolniej niż kiedyś;
- bateria szybko się rozładowuje;
- część danych zniknęła;
- brakuje Ci wolnej pamięci.
Aby sprawdzić czy na pewno winę ponosi złośliwe oprogramowanie, powinieneś przeskanować telefon używając antywirusa. Jeśli problemem jest wirus w telefonie z Androidem, to użyj Google Play, aby pobrać aplikacje znanego producenta, na przykład Avast. Ich podstawowe wersje są darmowe i zawierają opcję przeszukania smartfona pod kątem wirusów.
Po uruchomieniu skanowania antywirus samodzielnie wykryje wszystkie niegodne zaufania pliki oraz aplikacje, a także przekaże Ci pomocne rozwiązania jak usunąć wirusa z telefonu. Aby uzyskać pewniejszy wynik, możesz użyć kilku takich programów, ponieważ stosują one różne metody wyszukiwania oraz posiadają inne bazy danych wirusów, więc wyniki mogą się różnić.
W jaki sposób zapobiegać zainfekowaniu telefonu?
Sposobów na zapobieżenie zainfekowaniu telefonu jest przynajmniej kilka. Zdecydowana większość z nich sprowadza się jednak do tak podstawowych pojęć, jak zasada ograniczonego zaufania czy zwykła rozwaga. Pierwszym i najważniejszym sposobem zapobiegania zainfekowaniu telefonu jest nieinstalowanie aplikacji spoza oficjalnych sklepów. Tylko Sklep Google Play i Apple AppStore są właściwymi miejscami, z jakich należy pobierać aplikacje dla smartfonów z systemem Android i iOS. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku smartfonów Huawei, w których usługi Google zastąpiono autorskimi Huawei Mobile Services. W takich urządzeniach bezpiecznym źródłem aplikacji jest Huawei AppGallery oraz wyszukiwarka Petal, skanująca pobierane aplikacje.
Drugim, równie istotnym jest to, by nie klikać w żadne linki, których się nie spodziewamy. Banki, instytucje finansowe, dostawcy energii, operatorzy telekomunikacyjni itp. nigdy nie proszę o podanie żadnych poufnych danych we wiadomości SMS czy e–mail. Nie podają również linków do logowania, a wskazują gdzie można to zrobić na ich stronie internetowej. Dzięki temu proces logowania zawsze przebiega bezpiecznie.
Trzeci dotyczy transakcji w serwisach aukcyjnych, ogłoszeniowych a także fałszywych połączeń, w których konsultanci przedstawiają się np. jako pracownicy banku. Pamiętajmy, że nigdy nie wiemy kto jest po drugiej stronie, a zasada ograniczonego zaufania to coś, co powinno nam towarzyszyć ilekroć korzystamy z internetu.
Komentarze (0)