Filtr HEPA – jaki wybrać, jak działa, kiedy wymienić i czyścić?

Filtry HEPA są bardzo ważnym elementem wyposażenia wielu urządzeń. Jaka dokładnie jest ich rola?

Spis treści:

Filtr HEPA – co to jest?
W jakich urządzeniach znajdują się filtry HEPA?
Jak działa filtr HEPA?
Jakie zanieczyszczenia usuwa filtra HEPA?
Z jakimi zanieczyszczeniami nie radzi sobie filtr HEPA?
Co różni od siebie filtr HEPA, EPA i ULPA?
Czy można czyścić filtr HEPA?
Co ile należy wymieniać filtr HEPA w oczyszczaczu powietrza?
Ile kosztuje filtr HEPA do oczyszczacza powietrza?

Alergicy oraz osoby mające problem z drogami oddechowymi powinny zwracać szczególną uwagę, czy odkurzacz i klimatyzacja, z której korzystają są wyposażone w filtry HEPA. Dlaczego ma to dla nich tak duże znaczenie?

Filtr HEPA – co to jest?

Rozwinięciem skrótu HEPA jest High Efficiency Particulate Air. Jest to cienki filtr, który umożliwia zatrzymywanie bardzo drobnych cząsteczek zanieczyszczeń. Powszechnie znany jest jako filtr do odkurzacza, ale wykorzystać go można również w klimatyzacji oraz oczyszczaczach powietrza. Wysoka skuteczność, z jaką działa filtr HEPA jest możliwa dzięki wykonaniu z trzech warstw spiekanego szkła, które połączone są za pomocą żywicy. Filtry skutecznie usuwają z przepływającego powietrza cząsteczki o średnicy 0,3 um, czyli te naprawdę najtrudniejsze do zatrzymania.

Poza tym, dzięki temu, że filtry HEPA mają formę harmonijkową, są w stanie filtrować dużą powierzchnię powietrza, a tym samym wyłapują zanieczyszczenia w zaskakująco dużej ilości. Mieszczą się ponadto w kompaktowych otworach odkurzaczy oraz w innych niewielkich urządzeniach, gdzie niezbędna jest jakość powietrza.

W jakich urządzeniach znajdują się filtry HEPA?

Odkurzacz, oczyszczacz powietrza i klimatyzacja to najpopularniejsze urządzenia, w których zastosowanie znajdują filtry HEPA. Najpowszechniejszym urządzeniem, w którym filtry HEPA muszą się absolutnie znaleźć, jest odkurzacz. Pozwala to na osiągnięcie lepszych rezultatów ze sprzątania. Usuwane są nie tylko okruchy i widoczne zanieczyszczenia, ale także pyły i roztocza, co ma kluczowe znaczenie przede wszystkim dla alergików.

Wykorzystanie filtrów HEPA w wentylacjach i klimatyzacjach ma za zadanie zatrzymać zanieczyszczenia, które mogłyby wpłynąć negatywnie na funkcjonowanie całej instalacji. Urządzenia te mają za zadanie doprowadzenie czystego powietrza do wnętrza. Mogą spełniać to zadanie, jeżeli wcześniej powietrze jest odpowiednio filtrowane. Filtry HEPA są w stanie zatrzymać duże ilości najdrobniejszych zanieczyszczeń, a to poprawia warunki pracy urządzenia, jak i samopoczucie osób, które przebywają w pomieszczeniach.

Jak działa filtr HEPA?

Zasada działania filtrów HEPA jest oparta na fizycznym wyłapywaniu z powietrza cząsteczek o mikroskopijnych rozmiarach. Filtr powietrza jest produkowany z cienkich arkuszy z niewielkich rozmiarem włókien szklanych lub polipropylenowych. Ich struktura przypomina bibułę, a wielkość otworów wynosi 0,3 mikromilimetra, co pozwala na wyłapywanie naprawdę niewielkich cząstek zanieczyszczeń.

Zasada działania filtrów HEPA opiera się na trzech mechanizmach:

duże cząsteczki zanieczyszczeń uderzają o włókna i przyklejają się do nich, a tym samym zostają zatrzymane,
cząsteczki o niewielkich rozmiarach zostają przyciągnięte przez filtr HEPA do odkurzacza, a tym samym nie mogą już przedostać się dalej,
przy niskim przepływie powietrza zanieczyszczenia poruszają się chaotycznie, zderzają się ze sobą i osiadają na włóknach.

Jakie zanieczyszczenia usuwa filtra HEPA?

Filtracja powietrza z wykorzystaniem HEPA pozwala na wyłapywanie cząsteczek stałych nawet o mikroskopijnych rozmiarach. Dlatego właśnie znajdują one zastosowanie wszędzie tam, gdzie konieczne jest usuwanie z powietrza kurzu, pyłów, alergenów i smogu. Najpopularniejszymi zanieczyszczeniami, które są w stanie wyłapać filtry HEPA są:

pyłek 5-100 µm,
pleśń 2-20 µm,
sierść zwierząt domowych 0.5-100 µm,
zarodniki roztoczy w kurzu 0.5-50 µm,
pyły zawieszone PM10 2.5-10 µm,
pyły zawieszone PM2.5 1-2.5 µm,

Wymienione w powyższej liście pyły zawieszone należą do najbardziej niebezpiecznych. Są one składnikami między innymi smogu, choć nie tylko. W związku z tym, że mają mikroskopijne rozmiary, z łatwością przedostają się do płuc, krwiobiegu, powodując w naszym organizmie szereg negatywnych reakcji. Obecność pyłów zawieszonych w powietrzu jest bardzo niebezpieczna, dlatego zasadne jest zastosowanie w klimatyzacji, wentylacji i oczyszczaczach powietrza tak skutecznych filtrów, jak HEPA.

Z jakimi zanieczyszczeniami nie radzi sobie filtr HEPA?

Filtr HEPA nie jest cudownym rozwiązaniem na każdy rodzaj zanieczyszczeń, który znajduje się w powietrzu. Choć ich wydajność jest wysoka, nawet najlepszy filtr HEPA nie usunie zanieczyszczeń mniejszych niż 0,3 µm. Oznacza to, że zbyt małe są dla niego między innymi wirusy, bakterie oraz lotne związki organiczne. Przez te ostatnie należy rozumieć przykładowo te związki, które pochodzą z wszelkich rodzajów sprayów. Wszystkie wymienione są zbyt małe, aby zostały skutecznie pochłonięte przez filtr HEPA.

Co różni od siebie filtr HEPA, EPA i ULPA?

Powstała specjalna klasyfikacja dzieląca filtry HEPA. Określona ona została w ramach europejskiej normy EN1822: 2009 oraz normy ISO 29463:2011. Wytypowano trzy grupy filtrów:

EPA (ang. Efficiency Particulate Air), czyli skuteczne filtry powietrza;
HEPA (ang. High Efficiency Particulate Air), czyli wysokoskuteczne filtry powietrza;
ULPA (ang. Ultra Low Penetration Air), czyli filtry powietrza o bardzo niskiej penetracji - posiadają najwyższą skuteczność.

Filtry EPA E10 i E11 można wykorzystać w obiektach przemysłowych, oczyszczaczach powietrza, odkurzaczach i klimatyzatorach. Wykorzystanie filtrów EPA E12 oraz HEPA H13 jest możliwe w szpitalach, zakładach produkujących żywność, laboratoriach, przemyśle farmaceutycznym, oczyszczaczach powietrza, odkurzaczach i klimatyzatorach.

Stawiając na filtr HEPA H14 możesz wzbogacić o nie szpitale o podwyższonych standardach, oczyszczacze powietrza, odkurzacze i klimatyzatory.

Jeżeli wybierzesz filtry UPA U15, U16 i U17 to ich zastosowanie jest możliwe w miejscach, które muszą spełniać rygorystyczne wymogi, jeżeli chodzi o jakość powietrza. Znajdują zastosowanie także w przemyśle nuklearnym, farmaceutycznym, pirotechnicznym, energetycznym i spożywczym.

Czy można czyścić filtr HEPA?

Zastanawiasz się, czy i jak czyścić filtr HEPA? Jest to absolutna konieczność, ponieważ gdy jest zatkany, nie działa skutecznie, czyli nie może zadbać o czystość powietrza. Maszyna, w której jest umieszczony, zaczyna wydawać głośne dźwięki, które wskazują na problem z optymalną wydajnością. Zauważając takie objawy, natychmiast warto sprawdzić, jak wyczyścić filtr HEPA, aby nie doprowadzić do zepsucia urządzenia i zapewnić sobie skuteczne wyłapywanie zanieczyszczeń.

Po wyjęciu filtra z urządzenia należy go postukać, aby usunąć widoczne na zewnątrz zanieczyszczenia. Następnie produkt należy umyć pod bieżącą wodą, najlepiej letnią i pozostawić do wyschnięcia przez minimum 24 godziny. Filtr HEPA warto czyścić raz w tygodniu, jeżeli urządzenie działa na co dzień lub raz w miesiącu, jeżeli wykorzystywane jest okazjonalnie. Czyszczenie filtrów ma kluczowe znaczenie dla wydajności urządzeń, pozwala na usuwanie zgromadzonych zanieczyszczeń.

Co ile należy wymieniać filtr HEPA w oczyszczaczu powietrza?

Jeżeli masz w swoim domu oczyszczacze powietrza, dobrze wiesz, jak ważna jest regularna wymiana i czyszczenie znajdujących się w nich filtrów. Filtry HEPA zbierają zanieczyszczenia z bardzo dużą skutecznością. W pewnym momencie są jednak przeładowane i ich mogą działać z pełną mocą, a wtedy przychodzi czas na ich wymianę.

To kiedy należy wymienić filtr znajdujący się w oczyszczaniu powietrza na nowy, dowiesz się, czytając instrukcję obsługi od producenta. Wskazuje on, jaką żywotność ma filtr HEPA. Przyjmuje się jednak, że przy regularnym czyszczeniu, produkt filtrujący należy wymieniać co roku na nowy.

Ile kosztuje filtr HEPA do oczyszczacza powietrza?

W internecie możesz sprawdzić, ile kosztuje filtr HEPA do odkurzacza, jak i oczyszczacza powietrza. Produkty tego typu kosztują od 100 zł wzwyż, w zależności od producenta, jak i rodzaju, na jaki się zdecydujesz. Klasyfikacja filtrów pomoże wybrać sprzęt, który dopasowany jest do miejsca, w którym ma być wyłapywany kurz, smog i alergeny z powietrza.

Najważniejsze jest, aby zdecydować się na filtry HEPA od renomowanych producentów, specjalizujących się w ich produkcji. Dzięki temu każdy mikrometr zanieczyszczeń będzie wyłapywany bez większych trudności. Przełoży się to na oczyszczanie powietrza z bardzo dużą skutecznością. Można w ten sposób przebywać w pomieszczeniach, które są maksymalnie bezpieczne, nie wpływają negatywnie na nasze samopoczucie i nie pogarszają stanu dróg oddechowych.

Podsumowując, filtry HEPA do odkurzacza, jak i innych urządzeń zyskały na popularności dzięki skuteczności, z jaką działają. Znajdują zastosowanie w urządzeniach przemysłowych, jak i domowych. Można wykorzystać je praktycznie wszędzie: w odkurzaczach, klimatyzacjach, samochodach. Używane są w warunkach domowych, biurowych i medycznych. Ze względu na ich specyficzną budowę, zmieszczą się w każdej wielkości urządzeniu. Wyłapują zanieczyszczenia, których wielkość to 0,3 um. Praktycznie niemożliwe jest niewychwycenie cząsteczek o nawet najmniejszych rozmiarach. Skuteczność filtrów HEPA jest więc najwyższa z możliwych. Na pewno warto więc o nie wzbogacić wszystkie swoje urządzenia zajmujące się oczyszczaniem powietrza.