Czym różni się kompresor od sprężarki?
Dlatego, że każdy kompresor jest sprężarką, ale nie każda sprężarka jest kompresorem. Idąc tym tropem, można by używać zamiennie także pojęć „wentylator” i „sprężarka”, a przecież każdy wie, że tutaj różnice są wyraźne, mimo że wentylator też może być uznany za sprężarkę.
Potrzebna klasyfikacja
Trudno jest w sposób opisowy wprowadzić cechy odróżniające kompresor od sprężarki. Różnica ta jednak staje się wyraźna, kiedy wszystkie te urządzenia uporządkuje się w obrębie jednej spójnej klasyfikacji. Tak się zresztą robi i każdy, kto miał okazję zapoznawać się z podobnymi niuansami, zapewne już się z tym podziałem zetknął.
Aby jednak wprowadzić klasyfikację, trzeba omówić jeden parametr charakteryzujący wszystkie sprężarki. Chodzi mianowicie o spręż oznaczany literą π, a wyrażający stosunek ciśnienia tłoczonego (na wyjściu) do ciśnienia ssawnego (na wejściu). Jest to jeden z czterech ważnych parametrów opisujących każdą sprężarkę. Są to oba wyżej wspomniane ciśnienia, spręż właśnie i spiętrzenie statyczne, czyli różnica między ciśnieniem na wyjściu i na wejściu. A klasyfikacja uwzględniająca spręż przedstawia się następująco:
- jeśli π<1,1, to mówi się o wentylatorze;
- dla dmuchaw różnego typu π>1,2, ale też π<2;
- wszystkie sprężarki, które osiągają π powyżej 2, nazywa się kompresorami.
Wniosek z tego taki, że teoretycznie kompresorem może być sprężarka dowolnego typu. W praktyce jednak nie dla każdej konstrukcji udaje się podwoić ciśnienie, dlatego ten podział ma przede wszystkim charakter techniczny, akademicki i nieco porządkuje poruszanie się w świecie opisywanym precyzyjnymi terminami, ale poza nim funkcjonują inne, ważniejsze klasyfikacje.
Podział sprężarek ze względu na budowę
Dwa główne typy sprężarek to sprężarki wyporowe i sprężarki przepływowe. Obie te grupy można jednak podzielić dalej, jako kryterium podziału wykorzystując budowę wewnętrzną poszczególnych rodzajów urządzeń.
Polecane sprężarki
Sprężarki wyporowe
W ich przypadku spręż uzyskuje się dzięki ruchomemu elementowi, który przesuwa masę powietrza lub gazu technicznego w stronę wylotu w takim tempie, które w połączeniu ze średnicą otworu wylotowego powoduje zwiększenie jego ciśnienia. Pod wieloma względami przypominają one zasadą działania pompy do płynów, które – z racji tego, że płyny nie są ściśliwe – również przesuwają pewną ich objętość i nie mogą tego robić bez takich ruchomych elementów konstrukcyjnych. Wśród sprężarek wyporowych wyróżnia się następujące klasy urządzeń:
- sprężarka tłokowa;
- sprężarka śrubowa;
- sprężarka membranowa;
- sprężarka spiralna;
- sprężarka z wirującymi tłokami;
- sprężarka łopatkowa.
Sprężarki przepływowe
Sprężarki przepływowe wykorzystują przede wszystkim zasady dynamiki gazów, a wysoki stopień sprężenia uzyskuje się dzięki wirnikom, które jednocześnie zasysają powietrze i powodują jego szybsze przesuwanie się w obrębie konstrukcji sprężarki. Teoretycznie taka konstrukcja jest nieco prostsza do wykonania, natomiast praktyka pokazuje, że nie zawsze udaje się to zrobić z należytą dokładnością. Wśród sprężarek przepływowych wyróżnia się następujące typy:
- sprężarka promieniowa;
- sprężarka diagonalna;
- sprężarka osiowa;
- sprężarka wirowa;
- sprężarka Comprex.
Podział kompresorów
Podział kompresorów jest znacznie prostszy, bo wyróżnia się tylko kompresory olejowe i bezolejowe, zwane rzadziej odpowiednio mokrymi i suchymi. Ogólnie rzecz biorąc, to właśnie kompresory są najczęściej używanymi w przemyśle i w warsztatach rodzajem sprężarek, co jest jedną z przyczyn, dla których w potocznym języku „kompresor” i „sprężarka” są tożsame.
Warto jeszcze wspomnieć, że najprostsze w obsłudze i w związku z tym częściej używane są kompresory bezolejowe, ale one też mają teoretycznie nieco mniejszą żywotność. Co do używania obu tych typów w poszczególnych zastosowaniach zawsze pojawiają się wątpliwości, a dyskusje bywają bardzo burzliwe, jak na przykład ta, czy w lakierni kompresor olejowy jest lepszy, czy gorszy od bezolejowego. Pod względem technicznym jednak oba te typy urządzeń mają bardzo podobne możliwości i częściej niechęć do określonego rodzaju wynika z negatywnych doświadczeń z kompresorami kiepskiej jakości, które często się psują i nie pozwalają na uzyskanie odpowiedniego stopnia sprężania.
Komentarze (0)