Co to jest BMI? Jak obliczyć? Kalkulator

Czy waga 60 kg jest prawidłowa dla 160 cm kobiety? Albo 70 kg dla 175 cm mężczyzny? Życiowe doświadczenie podpowiada, że są to przeciętne, poprawne wartości. Często jest jednak tak, że ciężko stwierdzić czy faktycznie są one dobre. Dlatego powstał wskaźnik BMI, który precyzyjnie to określa. Dzięki niemu nie trzeba opierać się na intuicji, a na precyzyjnym, matematycznym wzorze.

Co to jest BMI?

Body Mass Index czyli wskaźnik masy ciała, to prosty system opracowany przed stu laty. Wykorzystuje on korelację między wagą i wzrostem przeciętnego człowieka. Prawidłowe BMI wskazuje, że dana osoba waży odpowiednio do swojego wzrostu.

Jak sprawdzić BMI?

Istnieje kilka rozwiązań pozwalającym nam obliczyć wskaźnik masy ciała. W każdym z nich pamiętać należy, że klasyczne BMI jest przeznaczone dla osób, które zakończyły proces dojrzewania. Tradycyjnie jako granicę przyjmuje się 20 rok życia, jednak za bardziej rzeczywisty przyjąć można wiek około 16 lat.

Kalkulator BMI

Najprostszy sposób to skorzystanie z gotowego kalkulatora. Wystarczy wpisać dane, kliknąć „oblicz” i od razu pokazuje się wynik. Praktycznie nie posiada wad. Potrzebne jest wyłącznie urządzenie z dostępem do sieci. Dla pewności wynik warto sprawdzić na przynajmniej dwóch aplikacjach.

Wzór BMI

Wyżej wspomniany kalkulator wykorzystuje wzór opracowany przez Adolphe’a Quateleta, który zauważył, że waga człowieka rośnie proporcjonalnie do kwadratu jego wzrostu. Wynikający z tego wzór to masa w kg / wzrost do kwadratu w cm. Uproszczając: BMI = kg/cm2.

Tabela BMI

Ostatnia metoda, czyli wykorzystanie tabeli albo wykresu. Poszukuje się tam przecięcia wagi i wzrostu. Poszczególne zakresy (m.in. niedowaga, waga prawidłowa, nadwaga i otyłość) są najczęściej oznaczone różnymi kolorami. „Najlepsza” wartość znajduje się na środku obszaru wskazującego poprawną masę ciała.

Normy BMI

Wiadomo już czym jest BMI, jak się liczy również. Czas więc poznać jaki jest przedział BMI wskazujący na niedowagę, nadwagę i wagę optymalną. Bardzo ogólny i zarazem podstawowy podział jest następujący:

• mniej niż 18 – niedowaga,
• 18 - 25 – waga prawidłowa,
• powyżej 25 – nadwaga.

Powyższy schemat pozwala odpowiedzieć jedynie na bardzo ogólne pytania o BMI – kiedy nadwaga, albo kiedy niedowaga. Aby uściślić, sprecyzować wyniki powstała zgodna z zaleceniami WHO tzw. poszerzona klasyfikacja BMI:

• 16,0–16,99 – wychudzenie,
• 17,0–18,49 – niedowaga,
• 18,5–24,99 – waga prawidłowa,
• 25,0–29,99 – nadwaga,
• 30,0–34,99 – otyłość pierwszego stopnia tzw. umiarkowana,
• 35,0–39,99 – otyłość drugiego stopnia tzw. zaawansowana,
• ≥ 40,0 – otyłość trzeciego stopnia tzw. olbrzymia.

Wskaźnik BMI a zdrowie

Co wynika ze znalezienie się w którejś z wyżej wymienionych grup? Innymi słowy, jaki jest związek BMI ze zdrowiem?

Niedowaga - wbrew pozorom zbyt niska waga jest dużym problemem. W grupie tej istnieje podwyższone ryzyko wystąpienia chorób serca i problemów hormonalnych. Kobiety w ciąży narażone są ponadto na poronienie. BMI niższe niż 18 nakazuje zmienić dotychczasowy styl życia. Przede wszystkim należy skupić się na pełnowartościowej diecie zawierającej białka zwierzęce, węglowodany złożone i tłuszcze.

Waga prawidłowa - tutaj nie ma zbyt wiele do powiedzenia – wszystko jest w porządku.

Nadwaga - BMI w zakresie 25 – 30 nie stanowi powodu do paniki. Informuje jedynie, że warto zastanowić się nad zmianą diety, podjęciem jakiejś aktywności fizycznej. W większości przypadków osoby w tym zakresie nie muszą obawiać się o swoje zdrowie, aczkolwiek muszą mieć świadomość, że znajdują się na drodze do otyłości, która już zagraża zdrowiu.

Otyłość 1 stopnia - tak wysoka waga jest już niepokojąca. Należy zmienić dietę i styl życia. Osoby mające BMI w tym zakresie znajdują się w podwyższonej grupie ryzyka zapadnięcia na choroby cywilizacyjne. Mowa tu przede wszystkim o miażdżycy, zawale serca, udarze mózgu i innych schorzeniach związanych z funkcjonowaniem układu krwionośnego.

Otyłość 2 stopnia - należy bić na alarm i czym prędzej udać się do lekarza lub dietetyka. Konieczna jest zmiana stylu życia i diety. Liczne badania pokazują, że BMI w tym zakresie 3-krotnie zwiększa ryzyko nagłej śmierci. Nie należy bagatelizować tego stanu i jak najszybciej zmniejszyć wagę.

Otyłość 3 stopnia - jest to stan krytyczny! Wizyta u lekarza specjalisty jest niezbędna! Zaleci on odpowiednią dietę, ćwiczenia oraz leki. Wspomaganie farmakologiczne często jest nieodzowne. Nierzadko konieczna jest interwencja chirurga. Osoby z otyłością 3 stopnia mają 12-krotnie wyższe ryzyko nagłej śmierci! Nie bez powodu uznawana jest ona za zagrożenie życia.

Przyczyny nieprawidłowego BMI

Co jest przyczyną zaburzeń BMI? Anoreksja, bulimia, problemy hormonalne – to najczęstsze powody zbyt niskiej wagi. Natomiast z jej znacznym podwyższeniem należy wiązać problemy z gospodarką hormonalną, cukrzycę itp. Często jednak kłopotem jest po prostu zła dieta i brak aktywności fizycznej. W każdym przypadku BMI poniżej 18 i powyżej 30 musi być skonsultowane z lekarzem lub, w ostateczności, z dietetykiem.

BMI dla młodzieży i dzieci

Dla dzieci i młodzieży zastosowanie mają tzw. siatki centylowe. Pozwalają one sprawdzić czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Co ciekawe różnią się one w zależności od populacji – dzieci na różnych kontynentach, a czasami nawet w sąsiednich krajach rozwijają się inaczej.

Siatki centylowe, inaczej niż BMI, są różne dla chłopców i dziewczynek. Można powiedzieć, że jest to swego rodzaju BMI dzieci i młodzieży. Pozwalają one kontrolować rozwój aż do 20 roku życia, choć w pewnym wieku nie mają już żadnego znaczenia.

Kiedy nie stosujemy BMI?

Wskaźnik masy ciała również bywa zawodny. Przygotowany został bowiem dla przeciętnych przedstawicieli naszego gatunku. Nie bierze on pod uwagę budowy ciała, rozkładu mięśni i tłuszczu albo ciąży. Dlatego m.in. sportowcy nie powinni sugerować się tym wskaźnikiem.

Polecane artykuły

Jak wybrać wagę do pomiaru tkanki tłuszczowej?

Jak sprawdzić czy waga łazienkowa dobrze waży?

Zapotrzebowanie kaloryczne BMR – co to jest? Jak obliczyć?