Jednym z elementów overclockingu jest podkręcanie pamięci RAM, którego efektem jest przyspieszenie jej działania, co oczywiście przekłada się na większe możliwości komputera podczas obsługi gier i wielu programów multimedialnych czy też profesjonalnych.Czy jednak rzeczywiście jest to czynność przynosząca korzyści? Czy warto podkręcać pamięć i jak to przekłada się na działanie komputera? Poniższy poradnik ma za zadanie odpowiedzieć na te pytania, a jednocześnie pokazać kroki, jakie należy wykonać, by nieco przyspieszyć pamięć.

Podkręcanie pamięci RAM – co będzie potrzebne?

Podobnie jak w przypadku overclockingu procesora, naszym celem okaże się zwiększenie taktowania. Lepsze parametry zapewnią wyższe osiągi, ale również większe obciążenie, które przekłada się na generowane temperatury. Wszystko to sprawia, że podkręcanie pamięci RAM nie jest możliwe zawsze i w każdych warunkach. Kluczowym warunkiem jest dobór właściwego wyposażenia, które pozwoli przeprowadzić cały proces w sposób bezpieczny i stabilny. Czego więc potrzebujemy?

• Płyta główna– musi być dobrej jakości, a także zapewniać odpowiednie zasilanie i obsługę wyższych częstotliwości pracy pamięci RAM (należy sprawdzić to w specyfikacji płyty).
• Radiatory– które odprowadzą nadmiar ciepła.
• Zaktualizowany BIOS/UEFI– być może producent płyty głównej udostępnił nowe funkcje lub zoptymalizował poprzednie, co usprawni proces podkręcania
• Program Memtest– badający stabilność pamięci RAM po podkręceniu. Oczywiście można użyć również innego narzędzia diagnostycznego.

Co trzeba wiedzieć o  podkręcaniu pamięci RAM?

Zanim zdecydujemy się przeprowadzić overclocking RAM-u, należy zastanowić się, czy faktycznie jest nam to niezbędne. Branżą, w której tego typu działania są na porządku dziennym, jest oczywiście gaming. Pogoń za kolejnymi klatkami na sekundę wymusza nie tylko zakup nowego sprzętu, ale również dostosowywanie obecnego, tak aby jego możliwości można było wykorzystać jeszcze lepiej.

Szybsze działanie gier jest oczywiste, jednak bardzo zauważalne będzie tylko w niektórych przypadkach. Dotyczy to głównie zintegrowanych kart graficznych, gdzie pamięć RAM jest współdzielona z kartą oraz sprzętów wyposażonych w procesory Ryzen. W tym przypadku zasób pamięci RAM wpływa na wydajną pracę całego układu. Oczywiście wiele zależy także od samych gier. Niektóre produkcje obciążają przede wszystkim kartę graficzną, inne natomiast w większym stopniu korzystają z mocy obliczeniowej procesora i pamięci RAM.

Decydując się na overclockingu, najpierw warto zapoznać się z wszystkimi najważniejszymi parametrami kości RAM. Pozwoli to zrozumieć jej specyfikę, a także lepiej przygotować się do samego podkręcania.

Warto pamiętać, by CL oraz taktowanie były w równowadze - nie należy kupować wysoko taktowanej pamięci z dużymi opóźnieniami, gdy jej potencjał nie będzie mógł zostać wykorzystany.

Polecane pamięci RAM

Jak podkręcić pamięć RAM?

Wbrew pozorom, cały proces nie jest specjalnie skomplikowany. Pamięć RAM podkręca się bowiem za pomocą ustawień w BIOSie lub UEFI w zakładce RAM Settings/Memory lub podobnej (nazewnictwo zależy od producenta). Podkręcanie polega na przestawianiu timingów, czyli wspomnianych wyżej parametrów CL, RCD oraz RAS Precharge. Chcąc odblokować możliwość ich ustawiania, należy przestawić się na ręczną konfigurację (manual).

Przy podwyższaniu kolejnych parametrów, warto skorzystać z następującego równania: CL+RCD+RAS = tRAS. Nie jest to jednak regułą i wraz z nabraniem doświadczenia, można poeksperymentować. Warto obniżać każdy parametr osobno i za każdym razem włączyć program do testowania stabilności. Będzie on niezwykle ważny, ponieważ pokaże nam, jak kości zachowują się w nowych warunkach.

Podkręcanie może przebiegać poprzez:

• obniżanie timingów– tym samym dostęp do danych jest szybszy, co jest bardzo przydatne przy wykonywaniu skomplikowanych obliczeń
• podwyższanie timingów– w ten sposób zwiększa się taktowanie, co okaże się przydatne w grach czy video.

Częstotliwość taktowania można zmienić za pomocą opcji DRAM Clock. Wartość domyślną warto podnosić o kilka MHz, a następnie testować stabilność pamięci za pomocą programu Memtest. W momencie, gdy system przestanie pracować prawidłowo, należy spróbować podnieść napięcie w DRAM Voltage.

Kości pamięci DDR4 najczęściej charakteryzują się napięciem 1,2 V. Te o wyższym taktowaniu – od 1,35 V do nawet 1,5 V. Nadal jest to bezpieczna wartość. Jak już zostało wspomniane, podkręcanie DDR3 będzie dotyczyło nieco innych wartości napięcia. Na samym początku warto ustawić napięcie o 10% wyższe od nominalnego i na tej podstawie sprawdzić możliwości podkręcania. Oczywiście za sprawą programu diagnostycznego.

Co daje szybsza pamięć RAM?

Zgodnie z definicją, pamięć RAM odpowiada za przechowywanie danych, które wyróżniają się wysokim współczynnikiem odczytu. Jeśli jest jej dużo i do tego działa szybko, gracze i użytkownicy pracujący z wymagającym oprogramowaniem mogą liczyć na podwyższoną wydajność, urzeczywistnianą za sprawą szybszej realizacji poszczególnych procesów.

Wyższa częstotliwość taktowania pamięci RAM zwiększa wydajność komputera o kilka procent w przypadku współpracy z dedykowaną kartą graficzną i kilkadziesiąt w przypadku APU. Oczywiście nie oznacza to, że po overclockingu niedostępne do tej pory gry zaczną śmigać aż miło. Liczyć możemy jednak na kilka klatek na sekundę więcej niż do tej pory.

Zmiana częstotliwość taktowania pamięci RAM być może nie spowoduje znaczącego wzrostu wydajności, jednak z pewnością zapewni o kilka-kilkanaście procent szybsze działanie systemu i obsługiwanych programów. Taki wynik w wielu przypadkach będzie na wagę złota, dlatego warto zainteresować się procesem overclockingu. Oczywiście warunkiem koniecznym zawsze będzie zachowanie odpowiednich środków ostrożności, a także ciągłe analizowanie stabilności działania podkręcanej pamięci.