Klucz pneumatyczny - jak wybrać? Jaki najlepszy?

Klucz pneumatyczny ma wiele zastosowań, ale najczęściej używany jest w warsztatach samochodowych.

Spis treści:

Najpierw sprężarka, później klucz
Warto zacząć od firmy
Dwa parametry, których nie można pominąć
Na te parametry można nie patrzeć

Stosowany jest w warsztatach zarówno tych profesjonalnych, jak i zupełnie amatorskich w garażach przydomowych – do odkręcania kół. Jednak warto od razu dodać, że fakt, iż warsztat jest amatorski, nie pozwala jeszcze założyć, że i klucz może być amatorski. A więc jak go wybrać?

Najpierw sprężarka, później klucz

Podstawowym problemem najczęściej nie jest sam klucz pneumatyczny, ale sprężarka – zbyt słabe z małym zbiornikiem po prostu nie pozwalają na osiągnięcie maksymalnego momentu na kluczu i sprawiają, że praca niekoniecznie jest łatwiejsza niż przy zastosowaniu dobrej klasy ręcznych narzędzi. Warto więc wiedzieć, że optymalne efekty da dopiero sprężarka dwu lub trzytłokowa podłączona do zbiornika nie mniejszego niż 100 litrów, choć niektórzy zalecają prawie 300. Oczywiście – do odkręcenia śrub przy kołach wystarczy słabszy sprzęt, ale kupować klucz pneumatyczny tylko po to, żeby odkręcić nawet 16-20 śrub 2 razy w roku i tyle samo przykręcić, to wyprawa z motyką na słońce – lepiej zainwestować w dobry klucz ręczny, a jeśli już ma być pneumatyczny, niech radzi sobie także z większymi wyzwaniami.

A jaki klucz pneumatyczny do kompresora 50l? Tutaj odpowiedź będzie taka sama jak wszędzie: jak najmocniejszy, choć w granicach rozsądku. Najwyżej trzeba będzie zmodernizować kompresor.

Warto zacząć od firmy

Zwykle nie doradzamy zaczynania poszukiwań od firmy, ale w tym przypadku jest to uzasadnione – klucze pneumatyczne pracują pod dużym obciążeniem i kupowanie sprzętu średniej jakości oznacza w praktyce proszenie się o awarię. Wprawdzie ze słabym kompresorem klucz nie osiągnie maksimum swoich możliwości, ale lepiej mieć zapas mocy niż jej niedobór. W związku z tym poszukiwania opłaca się rozpocząć od kluczy pneumatycznych Hazet, Makita, Dewalt, kluczy pneumatycznych Neo, Bosch, Wurth, kluczy pneumatycznych Yato albo kluczy pneumatycznych Einhell. Każda z tych marek ma swoich zwolenników i przeciwników, ale nikt, kto miał okazję pracować takim sprzętem, nie powie, że jest identyczny z kluczem no-name z hipermarketu.

Polecane klucze pneumatyczne

Dwa parametry, których nie można pominąć

Paradoksalnie wybór klucz pneumatycznego, jeśli ma się już wybraną markę, nie przedstawia większej trudności, bo są tylko dwa parametry, na które warto zwrócić uwagę: cena i moment obrotowy.

Cena jest bardzo istotna, ponieważ dobry klucz pneumatyczny można kupić za 500 złotych. Za 200 można kupić też dobry, ale zdecydowanie słabszy, ale nie ma zwykle żadnego powodu, aby do amatorskiego użytku kupować klucze droższe niż 600-700 złotych. Oczywiście, że mają one parametry, które w pewnych okolicznościach mogą okazać się znaczące – na przykład, jeśli ktoś zamierza odkręcać siodło ciągnika siodłowego, ale nie oszukujmy się – to już wykracza poza ramy zastosowań amatorskich.
Moment obrotowy jest, mówiąc w pewnym uproszczeniu, siłą, z jaką można dokręcić śrubę, używając danego klucza. I tutaj trzeba uważać, ponieważ to, czy wskazany w specyfikacji moment uda się osiągnąć, czy nie, zależy między innymi od kompresora – właśnie dlatego klucz kupuje się na końcu. Nie zawsze też jest potrzeba stosowania największego możliwego momentu obrotowego – czasem wystarcza mniejszy, ale to nie jest kłopotem, ponieważ każdy klucz pneumatyczny posiada co najmniej kilkunastostopniową regulację (te najtańsze modele – kilkustopniową), i to w zupełności wystarcza, aby nie zerwać gwintu ani nie dokręcić śruby zbyt mocno.

Na te parametry można nie patrzeć

Okazuje się, że spora część parametrów podawanych przez producentów kluczy pneumatycznych, choć oczywiście pozwala na porównanie różnych modeli, nie ma praktycznego znaczenia. Tak jest na przykład z prędkością obrotową. Jeśli chodzi o klucz pneumatyczny do wulkanizacji – nie ma znaczenia, czy pracuje on z prędkością 4, czy 10 tysięcy obrotów na minutę, ponieważ i tak w czasie pracy nie osiągnie żadnej z tych wartości. Po drugie – klucz do odkręcania kół zdecydowanie nie pracuje na pusto, a właśnie tak mierzona jest prędkość obrotowa. Jej osiągnięcie w warunkach normalnej eksploatacji nie tylko jest najczęściej niemożliwe, ale przede wszystkim zupełnie zbędne.
Zużycie powietrza pozwala oszacować, czy posiadana sprężarka zaspokoi apetyt klucza, ale tylko przeciętnie, a więc niekoniecznie w każdej sytuacji. Poza tym, mówiąc kolokwialnie, klucz zużyje tyle, ile kompresor poda, znów więc okazuje się, że to nie tutaj leży pies pogrzebany. Oczywiście sama wartość nie jest bez znaczenia, ponieważ daje jakiś ogląd na to, jak wydajną sprężarkę trzeba mieć, ale w żadnym razie nie można tego potraktować jako wartości zobowiązującej.
Poziom hałasu sprawdza się, bo każdy chciałby pracować komfortowo, ale problem polega na tym, że w czasie odkręcania czy dokręcania śrub nie tylko klucz hałasuje – ponieważ klucze pneumatyczne poza ruchem obrotowym wykonują też ruchy udarowe, hałasuje cała rozkręcana konstrukcja, a poza tym sam hałas jest zwykle krótkotrwały, więc w amatorskich zastosowaniach nie należy przeceniać jego szkodliwości. Oczywiście też można użyć tej wartości do porównania urządzeń, ale praktyczne znaczenie tej wartości jest prawie żadne.