Taktowanie RAM – czy parametr RAM CL jest istotny?
Spis treści:
Pamięć operacyjna, częściej zwana pamięcią RAM, to jeden z podstawowych elementów specyfikacji każdego komputera. Jej ilość oraz szybkość mocno wpływa na to, jak konkretny komputer spisuje się podczas codziennego użytkowania, ale też podczas grania czy pracy w wymagających programach. Większa ilość pamięci RAM pozwala na, między innymi, szybszą pracę z przeglądarką internetową, w której otwartych zostało kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt stron internetowych w tym samym czasie. Przydaje się również w programach, które potrzebują przechować w pamięci operacyjnej większą ilość danych.
Polecane pamięci RAM
Budując samodzielnie zestaw komputerowy często nie przykładamy do tego komponentu zbyt wysokiej wagi, skupiając się na jak najszybszym procesorze czy jak najwydajniejszej karcie graficznej. Tymczasem, chcąc zadbać o optymalną konfigurację zestawu, również pamięć RAM powinna oferować odpowiednie osiągi.
Jak najprościej wybrać RAM do komputera? Kupić taką, która oferuje najwyższe taktowanie RAM wspierane przez nasz procesor. Taktowanie nie jest jednak jedynym parametrem, na który warto zwrócić uwagę. Opóźnienia, a w szczególności RAM CL, również mogą przyczynić się do podwyższenia bądź obniżenia poziomu komfortu korzystania z komputera.
Co zatem zrobić, by wybrać optymalną pamięć RAM? Czym kierować się przy zakupie? Na jakie parametry zwrócić uwagę? W niniejszym poradniku znajdziecie odpowiedzi na te i więcej pytań związanych z taktowaniem RAM i nie tylko.
Taktowanie RAM – co to jest?
Taktowanie RAM to częstotliwość pracy pamięci, czyli inaczej parametr, który określa jej wydajność. Im wyższe jest bowiem taktowanie, tym szybsza okaże się pamięć RAM, co oczywiście w bezpośredni sposób przekłada się na możliwości komputera i sprawność realizacji poszczególnych procesów.
Taktowanie RAM najczęściej jest podawane w specyfikacji komputera, na karcie produktowej. Taka informacja powinna znaleźć się również na pudełku, w instrukcji, a czasem także na samej obudowie (producenci często umieszczają na niej specjalne naklejki z tego typu parametrami). Jeśli jednak w żaden sposób nie możecie zdobyć takiej informacji, musicie skorzystać z systemu operacyjnego.
Jak sprawdzić taktowanie RAM–u? Najszybciej i najprościej poprzez wiersz poleceń. Żeby go uruchomić, należy w polu szukaj paska start wpisać cmd – na liście wyszukiwania zostanie wyświetlony program, który uruchamiamy. Gdy naszym oczom ukaże się czarne okienko, wpisujemy polecenie wmic memorychip get speed i klikamy enter. W wierszu poleceń natychmiast ukaże się informacja o taktowaniu każdej kości zamontowanej na płycie głównej.
Warto wiedzieć!
Może zdarzyć się tak, że w komputerze zamontowane zostaną kości o różnej częstotliwości taktowania. W takiej sytuacji obowiązująca jest niższa wartość, ponieważ to osiągi szybszej kości ograniczane są do możliwości wolniejszej, a nie odwrotnie.
W sieci często spotkać można się z pytaniami, jaka częstotliwość taktowania pamięci RAM okaże się wystarczająca. W pewnym stopniu zależy to od przeznaczenia komputera, jednak w przeciwieństwie do szybszego procesora czy wydajniejszej karty graficznej, szybszą i większą pamięć RAM odczują praktycznie wszyscy. Dotyczy to również tych, którzy wykorzystując komputer wyłącznie do przeglądania internetu, rozmów w komunikatorach internetowych czy grania w proste gry.
Obecnie najpopularniejsze pamięci RAM, czyli DDR4, często pracują z częstotliwością 2133 MHz. To wystarczająco, jednak jeśli tylko nasz procesor pozwala na więcej, zdecydowanie lepszym wyborem będzie sięgnięcie po szybszą pamięć, na przykład taką, której taktowanie RAM sięga poza 3000 MHz. Skoro zapłaciliśmy za procesor i płytę główną dające możliwość montażu szybszej pamięci, warto z tego korzystać. Różnica w cenie nie będzie szczególnie wysoka, a dodatkowa wydajność zawsze się przyda.
RAM CL – co to jest czas dostępu?
Mówiąc najprościej, RAM CL to parametr, który wskazuje na czas między wysłaniem żądania a otrzymaniem odpowiedzi, w tym przypadku od pamięci. Z tego też względu, w specyfikacji kości RAM wskazywane są opóźnienia (timing) realizacji tego typu operacji. Im są one niższe, tym lepiej. Co jednak istotne, do czynienia mamy nie tylko z jednym parametrem opóźnienia.
- CAS Latency (CL) – zdecydowanie najważniejszy parametr opóźnienia. Wskazuje na czas potrzebny do odczytania danych przez kontroler pamięci od momentu wysłania żądania. Im jest więc niższy, tym pamięć okażę się szybsza.
- RAS to CAS Delay (RCD) – w tym przypadku chodzi o czas od zakończenia polecenia aktywacji kolumny do rozpoczęcia wykonania kolejnego wiersza.
- Row Addres Strobe (RAS) – wskazuje, jak szybko aktywowany jest bank pamięci, zanim zostanie załadowany kolejny wiersz.
- RAS Precharge (tRAS) – określa czas potrzebny do zamknięcia banku pamięci.
Opóźnienia były ważne głównie w przypadku starszych typów pamięci (DDR i DDR2). Obecnie, z uwagi na spory wzrost wydajności RAM są praktycznie pomijalne, za wyjątkiem jednego. Opóźnienie CAS Latency, czyli właśnie RAM CL, odpowiada za rzeczywistą sprawność pamięci podczas wysyłania żądań i odczytywania pamięci. Z tego powodu czytając opis pamięci DDR4 i DDR5, na pierwszym miejscu, tuż obok pojemności i taktowania, znajdziemy właśnie informację o CL. Oczywiście, im opóźnienie jest niższe, tym kość pamięci jest w stanie pracować szybciej.
Pamięć RAM – opóźnienie czy taktowanie?
Oczywiście trudno wskazać jeden parametr, który byłby absolutnie decydujący w kwestii klasyfikowania oferowanych na rynku kości RAM. Dopiero odpowiednia konfiguracja wszystkich parametrów sprawia, że jedna pamięć jest wydajna i poprawia komfort korzystania z komputera. Ważne, by wybrać model dopasowany do możliwości komputera, zwłaszcza procesora. W przeciwnym wypadku istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z kompatybilnością i optymalną pracą podzespołów.
Częstotliwości taktowania pamięci będą istotne przede wszystkim dla graczy, a także dla osób, które pracują z wykorzystaniem szczególnie wymagających programów (np. do obróbki grafiki, edytowania wideo czy też projektowania). Podczas realizacji skomplikowanych operacji szybkość działania pamięci ma na tyle wysokie znaczenie, że jest odczuwane gołym okiem – przekłada się na czas realizacji poszczególnych zadań. Oczywiście nie oznacza to, że opóźnieniami nie warto zawracać sobie głowy. Zbyt wysoki parametr CAS Latency może bowiem ograniczać potencjału pamięci, a tego byśmy nie chcieli.
Przedstawione dane będą nieco mniej znaczące wówczas, gdy składamy komputer domowy (obsługa odtwarzacza multimedialnego, przeglądanie zasobów internetowych etc.) lub maszynę do obsług podstawowych programów biurowych. Nawet wtedy jednak pewien poziom przyzwoitości powinien zostać osiągnięty. Pamięć RAM o taktowaniu 2133 MHz i opóźnieniu CL 15 okaże się w zupełności wystarczająca dla typowego komputera domowego, na którym nie mamy zamiaru grać w najnowsze gry czy wykorzystywać go do cięższych zadań, wymagających bardzo dużej mocy obliczeniowej.
Pozostałe parametry pamięci RAM
Jak już zostało wspomniane, o przydatności konkretnych produktów decyduje zestawienie wszystkich kluczowych parametrów. Na co więc warto zwrócić uwagę poza częstotliwością i czasem dostępu?
- Rodzaj pamięci. Współcześnie na rynku znaleźć można dwa rodzaje pamięci RAM – DDR4 i DDR5. Z uwagi na bardzo wysoką cenę tych drugich, w dalszym ciągu podstawowym wyborem dla absolutnej większości komputerów pozostaje DDR4. Budując zestaw komputerowy w pełni samodzielnie należy jednak wziąć pod uwagę kwestię kompatybilności – zarówno płyta główna jak i procesor muszą wspierać DDR5, jeśli właśnie po tę pamięć mamy zamiar sięgnąć.
- Pojemność. Jak już wspominaliśmy, wielu klientów zwraca uwagę przede wszystkim na ten parametr. W przypadku komputerów domowych i biurowych, 8 GB RAM często okazuje się wystarczające, by móc liczyć na stabilną i płynną pracę obsługiwanych programów. Gracze powinni celować w zestawy wyposażone w 16 GB RAM, natomiast dla specjalistów często są przygotowywane komputery z pamięcią o pojemności 32 GB RAM lub więcej.
- Dual Channel. W jaki sposób sprawić, by pamięć RAM pracowała jeszcze wydajniej? Postawić na zestaw dwóch kości pamięci zamiast jednej większej i umieścić je na płycie głównej tak, by możliwe było skorzystanie z trybu dual channel. Jak udowadniają testy syntetyczne, ale też subiektywne wrażenia poszczególnych użytkowników komputerów, w przypadku montażu większej ilości pamięci, zdecydowanie lepszym wyjściem będzie zakup np. dwóch kości po 8 GB niż jednej o pojemności 16 GB.
Wbrew pozorom, wybór najlepszej pamięci RAM nie jest tak prosty, jak może się wydawać. Uwagę należy zwrócić bowiem na kilka parametrów, które powinny ze sobą współgrać. Dopiero ich analiza pozwoli dopasować konkretne kości do specyfiki procesów, które mają być realizowane na komputerze.
Znajdziesz w Morele
Dyski SSD - DDR3 - RAM 128 GB - RAM 64 GB - RAM RGB
Komentarze (2)